Verandering van smaak komt vaak voor bij kanker. Het kan komen door de ziekte zelf of door de behandeling. Zo kan door chemotherapie eten naar metaal of bitter gaan smaken of helemaal geen smaak meer hebben. Ook bestraling in het mond-keelgebied kan de smaak veranderen. In veel gevallen is de verandering tijdelijk, maar het kan helaas ook langdurig en soms permanent zijn.

Reuk en smaak gaan samen. Als uw reuk verminderd is, proeft u veel minder. Het kan ook zijn dat uw reuk veranderd is en u dingen anders ruikt dan u voor de ziekte deed. Ook hierdoor kan aversie tegen eten ontstaan en dat kan erg frustrerend zijn.

Tijdens de behandeling voor kanker kan het gebeuren dat u bepaalde smaken opeens lekker vindt die u normaal gesproken nooit lekker vond. Andersom kan dit ook gelden: producten die u altijd lekker vond, smaken u nu misschien niet meer. Ook kan de smaakvoorkeur snel wisselen, waardoor het eten dat u nu niet smaakt een volgende keer wel weer lust. Het is dus goed om verschillende gerechten te blijven proberen.

Wat kan ik doen?

Als u een vieze smaak heeft of uw smaak grotendeels verloren bent, kan het eten u tegen staan. Toch is het belangrijk om voldoende te blijven eten, zodat u zo fit mogelijk bent om de behandelingen aan te kunnen. Bij weerzin tegen vlees helpt het soms de vleesgerechten te combineren met iets friszoets, zoals cranberrycompote, appelmoes of perzik. Probeer vlees te marineren met vruchtensap, zoete wijn of pruimen. Wanneer vlees niet gaat, is het beter om vleesvervangers te gebruiken. Vervang vlees door vis, (koude) kip, vleeswaren, kaas, een ei gerecht of vegetarische producten of verwerk vlees door soepen, salades en ragout.

De volgende tips kunnen ook helpen:

Een droge mond heeft invloed op de smaakbeleving. Weinig drinken kan een vieze smaak in de mond veroorzaken. Probeer daarom voldoende te drinken.

Een goede mondverzorging kan (tijdelijk) een vieze smaak verminderen.

Door goed te kauwen kan uw smaak verbeteren. Zo verspreid de smaak zich meer en proeft u beter.

De temperatuur van uw eten en drinken beïnvloedt de smaak: warme gerechten hebben een sterkere smaak dan (ijs)koude. Probeer uit op welke temperatuur gerechten u het beste smaken, bijvoorbeeld direct uit de koelkast, op kamertemperatuur, heel warm of juist iets afgekoeld.

Heb niet al te hoge verwachtingen wat betreft de smaak van uw eten en bedenk dat uw eetlust per dag en moment kunnen wisselen.

Wanneer voeding naar metaal smaakt

Door chemotherapie kan voeding naar metaal gaan smaken. Dit is meestal de eerste dagen na het ontvangen van de chemotherapie het ergst. Het kan dan helpen om:

Ingeblikte voedingsmiddelen te vermijden en om plastic bestek te gebruiken om te eten.

Geraspte wortel, kaneel of honing toe te voegen. Dit laat het eten zoeter smaken.

IJzerrijke voedingsmiddelen zoals spinazie en rood vlees een korte periode te vermijden en daarna voorzichtig weer uit te proberen.

Voeg smaak toe

Maak, als u weinig meer proeft, gebruik van voedingsmiddelen met sterke smaken, zoals kruiden en specerijen, zoals zoetzure uitjes en augurkjes, gember, sambal, wasabi, mosterd, azijn, ketchup, marinades, pesto, piccalilly, sojasaus en citroensap. Voeg citroen, limoen en azijn toe aan voedingsmiddelen om de smaak te versterken.

Tips om de smaak van uw eten te verbeteren:

Grill vlees dat gekruid is met verse kruiden met een sterke smaak zoals rozemarijn, tijm en munt.

Bereid vlees met knoflook, gember of kaneel en nootmuskaat.

Voeg voor de bereiding van kip of kalkoen knoflook, dragon, basilicum, citroensap, cayennepeper, kerrie- of chilipoeder toe.

Bereid vis met venkel, dille, peper, limoen, peterselie of koriander.

Voeg aan het eten groenten met een sterke smaak toe, zoals bleekselderij, knolselderij, pastinaak, uien, pijpuitjes, paprika en tomaat.

Voeg aan toetjes, ontbijtgranen en pap, kaneel, kardemom, speculaaskruiden of nootmuskaat toe.

Als sterke smaken u juist tegenstaan dan kunt u beter kiezen voor producten met minder smaak, zoals brood, beschuit, crackers, pap, jonge (smeer)kaas. Bij de warme maaltijd kunt u denken aan rijst, pasta of aardappelen(puree), ei, kip en groenten met een zachte smaak bijvoorbeeld doperwtjes en worteltjes.

Wanneer u een pijnlijke mond heeft is het waarschijnlijk beter om veel kruiden en gekruid voedsel te vermijden. Zie Voedingstips bij een pijnlijke mond voor tips voor het verzachten van klachten van een pijnlijke mond.

Verander de textuur

Experimenteer met textuur, om te zien of eten u daardoor beter smaakt. Geroosterd brood of crackers kunnen u beter smaken dan zacht brood. Om uw eten krokanter te maken kunt u (geroosterde) pijnboom- of zonnebloempitten of gedroogde uitjes over uw eten strooien, of gehakte nootjes over uw toetje. Doe dit liever niet wanneer u een hele droge of pijnlijk mond heeft.

TIP: Zorg voor afleiding tijdens het eten, zoals lezen en televisiekijken. Dit kan zorgen dat u minder op de smaak let.

Om ook nog te proberen…

Probeer frisse uitgesproken smaken en voeg bijvoorbeeld citroen of limoen toe aan water of probeer dranken zoals bitter lemon. Dit stimuleert de aanmaak van speeksel en kan helpen af te komen van vervelende smaakjes in de mond en om de smaakbeleving te verbeteren.

Soms verdwijnt de vieze smaak even door iets te eten wat de vieze smaak overheerst, zoals een pepermuntje, kauwgom, een zuurtje, of een sinaasappel.

Friszure voedingsmiddelen, zoals fruit, yoghurt, komkommer, een salade, maar ook haring zijn vaak aantrekkelijk qua smaak.

Geurproblemen

Kies voor koude of lauwwarme gerechten. Koude gerechten verspreiden minder geur dan warme. Wanneer u last heeft van de geur van gerechten, kan het helpen om gekoelde gerechten of om maaltijden op kamertemperatuur te eten. U kunt een warme maaltijd vervangen door een broodmaaltijd of maaltijdsalade. Maak bijvoorbeeld een smoothie van groente en/of fruit, of een koude soep zoals Gazpacho.

De geur van warme dranken kan u ook tegenstaan. U kunt dan koffie vervangen door ijsthee, ijskoffie, water of sap. En gebruik bekers met een deksel en drink koude dranken met een rietje, zodat de geur zich minder kan verspreiden.

Verminder geuren

Laat anderen de warme maaltijd klaarmaken en blijf uit de keuken als er gekookt wordt. Het is handig om een stukje te gaan wandelen als eten wordt gekookt.

Ventileer na het koken de keuken goed om zo de geuren te laten verdwijnen.

Bij grote weerstand en/of vervorming van geuren kunnen ook andere geuren weerstand oproepen. Hierbij kunnen de volgende tips helpen:

Ventileer ruimtes goed bijvoorbeeld nadat er is schoongemaakt met sterk geurende schoonmaakmiddelen of nadat er bijvoorbeeld bezoek is geweest met sterk ruikende parfum of tabak.

Zet geen geurende bloemen in de kamer waar u rust.

Bij grote weerstand van (voedsel)geuren kan een neusklemmetje helpen.

Bron: Kijk voor meer informatie over voeding bij kanker op www.voedingenkankerinfo.nl

Please select your language!